AKILLI ŞEHİRLER VE AKILLI BELEDİYECİLİK KONFERANSI, 15-17 MAYIS 2025, ÇANAKKALE/TÜRKİYE

Şehircilik ve Belediyecilik konularında kamu politikalarına katkı sağlayacak, akıllı şehirler ile ilgili Türkiye’de pilot yatırım çalışmalarının önünü açacak  bu etkinlik Çanakkale Kent Konseyi Bilişim Çalışma Grubu tarafından "Akıllı Şehirler ve Akıllı Belediyecilik Konferansı’, 15-17 Mayıs 2025 tarihihleri arasında Çanakkale'de  gerçekleştirilecektir. Üniversiteler, Kamu kurumları, yerel yönetimler, özel sektör temsilcileri, akademisyenler ve genç araştırmacıların katılımı ile “Şehirler İçin İnovasyon ve Değişim Zamanı” temasının ele alınacağı etkinlikte, geleceğin yaşamı, geleceğin belediyeciliği ve şehirleri masaya yatırılacaktır. Katarın başkenti Doha’ya 15 kilometre mesafede, Dünya’nın sıfırdan kurulan ilk akıllı şehri olarak tarihe geçen “LUSAIL CITY” tecrübesi ve süreçleri ile yerel yönetimlere ilham kaynağı olacaktır.

 ŞEHİRLERİN GELECEĞİ AKILLI ÇÖZÜMLERDE

Birleşmiş Milletler’in yaptığı araştırmaya göre şu anda dünya nüfusunun yaklaşık yarısının kentlerde yaşadığına, 2050 yılına gelindiğinde dünya nüfusunun yüzde 70’inin kentlerde yaşayacağının tahmin edilmektedir. “Dünya Bankası’nın paylaştığı bilgilere göre Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 72’si kentsel alanda yaşamakta. 2030 yılında bu oranın yüzde 80’i geçeceği ön görülüyor. Ülkemizi bekleyen bu büyük şehir nüfus artışı, sınırlı olan kaynakların şimdiden etkinlik kullanılmasını zorunlu olduğunu göstermektedir. Bunun ilk yolu da akıllı şehirlere dönüşümdür. Şehirlerimizin her birinin buna şimdiden hazırlık yapması ve 2030 yılına kadar bunu tamamlaması gerekmektedir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yayınlayacağı “ Akıllı Şehir Strateji ve Eylem Planı” bu konu için çok önemli bir rehber olmaktadır.

YENİ BİR BELEDİYECİLİK ANLAYIŞI;  DAHA YÜKSEK HAYAT KALİTESİNİ SAĞLAMAK

Yeni şehircilik anlayışı toplumsal refahı esas alan, adil ve güvenli bir topluma ulaşmak için en önemli araçtır. Vatandaşlarının ihtiyaçlarını güvence altına alınması, hayatını daha kolay hale getirmesi, trafikte zaman kazandırması ve sağlık sisteminin belediye ile entegre yürütülmesi akıllı şehir ilkelerinin başında yer alıyor. Ulusal ekonomimizi güçlendirmek için verimlilik ve tasarrufu da beraberinde getirecek projeler yürütülmelidir. Aynı zamanda da ekonomik büyüme ve yatırım getirirken, çevre koruma ve farkındalık arasında bir denge kurmak bu konseptin en önemli çıktıları arasındadır. Bu konferans aracılığı ile tüm ilgili tarafların bir araya gelmesini, kamu kuruluşlarımızın farklı bir bakış sunacağını,bu çalışmalarının hız kazandıracağını ümit ediyoruz.

Akıllı Şehirlerin Etki Alanları ve Konferans konuları

Akıllı şehirlerin konferans konuları, 2019 -2022 Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı kapsamında 17 bileşen altında tanımlanmıştır. Bunlar aşağıdaki gibidir:

• Akıllı Çevre: Atık, hava, su, toprak, iklim değişikliği yönetimi ile şehrin tabiat varlıklarının korunarak çevre ve doğanın sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesi ve çevre yönetiminin yeşil şehir planlamasının dikkate alınarak yapılmasıdır.
• Akıllı Güvenlik: Akıllı fiziksel güvenlik teknolojileri şehirlerde, suça karşı vatandaşları korumak ve kriz yönetimi sağlamak için tasarlanmış teknolojilerdir.
• Akıllı İnsan: Farkındalığı, katılımcılığı ve yaratıcılığı yüksek, hayat boyu öğrenen, bilişim teknolojilerini hayatına dâhil etmiş, beşerî ve sosyal sermayenin ana unsuru ve şehir yaşamının odak noktası olan bireydir. Akıllı İnsan bileşeni kapsamında Sosyal Altyapı, Kültürel Etkileşim ve Bağımlılık konuları ele alınır.
• Akıllı Yapılar: Barınma kalitesi, konut kalitesi, yapı güvenlik önlemleri, yapı iklimlendirme ve enerji sistemleri gibi temel ihtiyaçlara akılcı ve teknolojik bir yaklaşımla dokunarak yaşam kalitesini artırmayı hedefleyen sistemlerdir.
• Akıllı Ekonomi: Bir şehrin mikro ve makro boyutuyla ekonomik girdi, çıktı ve faaliyetlerinin akıllı endüstriler çerçevesinde ele alınması, her alanda giderek artan tüketim faktörleri karşısında mevcut kaynakları verimli kullanma ve artan tüketim için önlemler geliştirmeyi ve yaşam kalitesini artırmaktır. Rekabet gücü, marka değeri ve paylaşım ekonomisi öne çıkar.
• Akıllı Mekân Yönetimi: Şehirlerin, deprem, sel, heyelan gibi can ve mal kaybına sebebiyet verecek doğal afetler karşısında dayanıklı olabilmesi, sosyal, kültürel ve ekonomik olarak yaşanılabilir ve sürdürülebilirlik olmasıdır.
• Akıllı Sağlık: Yaşam kalitesini artırmayı hedefleyen, sağlık hizmetlerini iyileştiren, bireylerin sağlıkları ile ilgili farkındalıklarını artıran, sağlık verisini akıllı bir şekilde analiz edilmesini sağlayan uygulama ve hizmetlerdir.
• Akıllı Yönetişim: Analiz, planlama, uygulama ve politika yapımı gibi kamu yönetimi süreçlerinde şeffaflık, katılımcılık ve hesap verebilirlik prensipleriyle daha hızlı karar vermeyi sağlayan yöntemlerdir.
• Bilgi Teknolojileri (BT): Bilginin (ses, veri, metin, görüntü vb.) üretilmesi, toplanması, işlenmesi, işletilmesi ve paylaşılması süreçlerinin teknolojinin desteği ile yapılmasını sağlar.
• Akıllı Ulaşım: BT destekli ve bütünleşmiş ulaşım sistemleridir. Bir veya birden fazla ulaşım şeklinin kullanıldığı tramvay, otobüs, tren, metro, araba, bisiklet ve yayaları kapsayan sürdürülebilir, güvenli ve birbirine bağlı ulaşım sistemlerini kapsar.
• Akıllı Enerji: Enerji ve kaynak açısından yüksek düzeyde verimli ve giderek artan bir şekilde yenilenebilir enerji kaynakları ile desteklenen, maliyet ve enerji tasarrufu sağlayan; stratejik planlama için bütünleşmiş ve esnek kaynak sistemlerinin yanı sıra iç görüye dayalı, kamusal değeri olan ve yenilikçi yaklaşımlara dayanan şebekeler ile enerjinin yönetimidir.
• İletişim Teknolojileri (İT): Bilginin aktarımı ile ilgili altyapı, teknoloji, standart ve donanımların bütünüdür
• Bilgi Güvenliği: Bilginin gizlilik, bütünlük ve erişilebilirlik öğeleri doğrultusunda risk yönetimi süreci uygulanarak muhafaza edilmesidir. Teknoloji, sistem ve altyapıların (ağ, yazılım, cihaz, veri vb.) bütünsel olarak korunması ve ele alınması ile gelecek tehditlere hazırlıklı olunması amaçlanır.
• Akıllı Altyapı: Akıllı Çevre, Akıllı Ulaşım ve İletişim Teknolojileri bileşenleri kapsamında kullanılan sensörlerle toplanan verileri ileten, analiz eden, ölçen, izleyen ve daha gelişmiş performans ve kullanıcı deneyimi için kullanıcı talepleri ve çevredeki değişikliklere akıllı şekilde yanıt verebilen ve kamusal değer oluşturan sistemler.
• Afet ve Acil Durum Yönetimi: Önlem alınarak karşı karşıya kalınabilecek zararları azaltan, afet ve acil durumlara hazır olunmasını sağlayan, bir olay/durum gerçekleştiğinde müdahale eden afet ve acil durum verisini akıllı bir şekilde analiz edebilen ve normal yaşama dönüş sürecini kapsayan uygulama ve sistemler bütünüdür.
• Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS): Her türlü coğrafi verinin; üretilmesi, temini, depolanması, işlenmesi, yönetilmesi, analiz edilmesi, paylaşılması, sunulması ve güncel tutulması için gerekli olan donanım, yazılım, insan kaynağı, standartlar ve yöntemler bütününü ifade eder. Bütün akıllı şehir uygulamaları kuvvetli bir coğrafya bilgi sistemi altyapısı üzerine kurulabilir.

Akıllı Şehirlerde Yükselen Küresel Eğilimler ve Yeni Teknolojiler Konuları

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü’nün hazırladığı Akıllı Şehirler: Beyaz Bülteni çalışmasında, akıllı şehirlerde eğilimler ve yeni teknolojilerle ilgili öne çıkan başlıklardan bazıları aşağıdaki gibidir:

• Büyük Veri: Doğal ya da insan kaynakları afetlerin önceden tahmin edilerek kentin daha güvenli olabilmesi, çeşitli verilerin yorumlanarak vatandaşa özel potansiyel kentsel hizmetlerin tasarlanabilmesi, verilerin görselleştirilmesi, kesintisiz bir mobilite için ulaşım ağının izlenmesi, operasyonel işlerin daha doğru ve hızlı şekilde yapılabilmesi gibi pek çok alanda kullanılıyor.
• Sosyal Ağlar: Sosyal ağlar kentlilerin ihtiyaçlarının daha iyi anlaşılması ve onlarla doğrudan iletişim kurulabilmesi için önemli fırsatlar sunuyor. Anlık bilgilendirmeler, uyarılar, geri bildirim, temenni ve rahatsızlıkların toplanması, toplu tehditlerde yaşam kalitesinin daha iyi sürdürülebilmesi için sosyal medya kullanılabiliyor.
• Açık Veri: Kişilerin şehirdeki paydaşların ürettikleri veriyi, güvenlik şartları sağlanmak koşuluyla, saklamadan, diğerleriyle paylaşması, şehirde pek çok ileri hizmetin üretebilmesini, ihtiyaç duyulan verinin mükerrer şekilde yeniden üretilmemesini sağlamaktadır. Şehrin girişimcilerinin, akademisyenlerinin, hatta vatandaşların fikirlerini projeye dönüştürürken ihtiyaç duydukları verilere erişebilmesi, siloların yıkılıp, veri ambarlarının oluşmasını, yönetişimde şeffaflığı sağlar, açık inovasyonu ve kurumlar arasındaki iş birliğini desteklemektedir.
• İklim Değişikliği: Emisyonlardaki artış, deniz kenarındaki şehirlerde suların yükselmesi, ani ve yüksek yağış miktarları, tarım alanlarının daha da kritik olarak korunması, yeşil alanların sürdürülebilirliği, binalarda kullanılan malzemelerin seçimi, yüksek rakımlı tepelerdeki ve dere yataklarındaki yapıların başka alanlara taşınması, kamu sağlığının kırılganlığı, kritik altyapıların yetersizliği ve iklim değişikliğine bağlı göç hareketleri gibi konular, şehir yaşamının öncelikli gündemi haline geliyor.
• Blok Zincir: Akıllı şehir içinse ruhsat işlemlerinin kolaylaştırılması, e-ticaret için teslim ve ödeme sistemlerinin daha güvenli hale gelmesi, abonelik kayıtlarının sadeleştirilmesi, gıda zincirinin takibi, sosyal yardımlaşma, dolandırıcılıkla mücadele, sigorta, tapu kaydı gibi yerel yönetime ve kentlilere ait verilerinin depolanması, varlıkların esnek kullanımı ve vatandaş önerilerinin sonuçlandırılması gibi pek çok konuda fırsatlar sunmaktadır.
• Nesnelerin İnterneti (IoT): IoT teknolojisinin şehirlerimizde yardım ettiği konuların başında akıllı sayaç ile talebe bağlı enerji yönetimi, su tasarrufu, belediye gelir kayıplarının önlenmesi, araç takip ve mobil cihazların hareketliliğine göre trafik optimizasyonu ve araç rota tavsiyesi, atık yönetimi, vatandaş deneyiminin artırılması ve kararların daha fazla gerçek veri ile desteklenmesi geliyor.
• Yapay Zekâ: Açık Veri ve Nesnelerin İnternetinin de sunduğu fırsatlarla, kamu güvenliği, şehrin dijital ikizinin oluşturulması, otonom araçlar, robotik, araç paylaşımı, otomatik yanıtlama sistemleri, yeni üretim modelleri, yeni belediye hizmet önerileri ve yerel hizmetlerin anlık planlanmasını, belki de yeni çalışma arkadaşımız olan Yapay Zekâlı platformlara emanet edilecektir.
• Bulut Bilişim: Akıllı şehirler, kentsel sorunlarla başa çıkmak ve operasyonları izlemek, kurulu bilişim varlıklarını verimli kullanmak, için geniş bir yelpazede BİT çözümleri kullanmak, çok sayıda sistem kullanmak ve Büyük Veri ile şehrin ihtiyaçlarını öngörmek zorundalar. 2006 yılında temelleri atılan bu internet tabanlı bilişim hizmetleri teknolojisi, çok farklı kaynaklardaki verileri ağ üzerinden entegre eder, altyapı, yazılım ve platformların ortak birer servis mantığıyla kullanılmasını sağlayarak hem büyük kurumlara hem de küçük girişimcilere büyük veri depolama, donanımlara sahip olmadan anında ulaşarak çalıştırabilme ve üçüncü taraflarla paylaşma fırsatı sunuyor.

AKILLI BELEDİYECİLİK ANA KONULARI

• Akıllı Belediyecilikte Sürdürülebilirlik
• Akıllı Belediye Ekonomileri
• Akıllı Belediye-Özel Sektör İşbirliği
• Akıllı Belediyecilikte Kentsel Mimari
• Akıllı Belediyecilikte Nesnelerin İnterneti
• Mobilite Uygulamaları
• Akıllı Projeler

KONU BAŞLIKLARI

• Kamu-Özel Sektör İşbirliği Modelleri
• Şehirler ve Belediyecilik İçin Her Yönüyle Sürdürülebilirlik
• Belediyelerin Mega Yatırımları İçin PPP Modelleri
• Konut Üretiminde İnovasyon
• Akıllı Kentsel Dönüşüm
• Akıllı Şehir Altyapıları
• Marka Şehir-Akıllı Şehir Arasındaki Bağ
• Şehir Yönetiminde ve Belediyecilikte Nesnelerin İnterneti
• Türkiye’de Belediyelerin Örnek Projeleri
• Kamu Kurumlarının Akıllı Şehir Altyapı Dönüşüm Hazırlıkları
• Belediyeler İçin Akıllı Şehirlere Dönüşümün Anahtarları
• Akıllı Şehirler ve Akıllı Belediyecilik İçin Büyük Veri
• İklim Değişikliği ve Yeşil Şehirler
• Akıllı Şehir Sermayesi ve Belediyenin Katkısı: Yetenek, Sanat ve Bilim